Program profilaktyczny SCORE w zakresie chorób układu krążenia
Program profilaktyczny SCORE w zakresie chorób układu krążenia
The SCORE prophylactic for diseases of the circulatory system
BOGUSŁAWA SERZYSKO, JOANNA JANIK,JOANNA ŚWIERCZEK
DOI: http://dx.doi.org/10.21784/IwP.2016.002
ISSN: 2451-1846
Streszczenie:
Wstęp. Choroby sercowo-naczyniowe odpowiadają za około 50% zgonów w Europie. W Polsce umieralność z powodu udaru mózgu i zawału serca jest około 1,5 do 3 razy wyższa, niż w krajach starej Unii Europejskiej. Niepokojący jest fakt, iż wyższa umieralność w stosunku do krajów UE dotyczy w znacznym stopniu ludzi młodych i w średnim wieku. Najskuteczniejszą metodą ograniczenia zachorowalności oraz zmniejszenia umieralności jest profilaktyka pierwotna.
Cel badań. Celem badań była ocena ryzyka wystąpienia incydentu sercowo-naczyniowego według algorytmu SCORE wśród populacji pacjentów Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ) biorących udział w Programie Profilaktyki Chorób Układu Krążenia w województwie śląskim.
Materiał i metoda. Program profilaktyczny skierowany był do osób obciążonych czynnikami ryzyka znajdujących się na liście lekarza poradni POZ w grupie wiekowej najbardziej zagrożonych chorobami układu krążenia, tj. od 35 do 55 roku życia. Badania przeprowadzono przy zastosowaniu Karty Badania Profilaktycznego od stycznia do grudnia 2014 roku. Badaniami objęto 142 pacjentów (86 kobiet - 60,56% i 56 mężczyzn 39,44%).
Wyniki. Czynnikami wpływającymi na zwiększoną zachorowalność na choroby sercowo-naczyniowych wśród badanej populacji była: otyłość, która występowała u 21,13% badanej populacji, zbyt niska aktywność fizyczna 83,1%, cukrzyca 4,23%, nadciśnienie tętnicze 21,83%, podwyższone wartości cholesterolu (63,38%), LDL (60,56%), trójglicerydów (19,72%) czy palenie papierosów (61,11%).
Wnioski. W badanej zbiorowości na przykładzie SCORE przeważały osoby o umiarkowanym ryzyku (56,34%) wystąpienia incydentu sercowo-naczyniowego w ciągu najbliższych dziesięciu lat, 26,06% z małym ryzykiem oraz 14,79% ze zwiększonym ryzykiem. Tylko u 2,82% respondentów stwierdzono znaczne ryzyko wystąpienia choroby. W wyniku badania profilaktycznego u 5,63% pacjentów rozpoznano chorobę układu krążenia, którzy zostali skierowani na dalszą diagnostykę lub leczenie.
Abstract:
Introduction. Cardiovascular diseases are responsible for about 50% of deaths in Europe. In Poland, mortality from stroke and heart attack is from approximately 1.5 to 3 times higher than in the old European Union. Alarming is the fact that the higher mortality compared to the countries of the EU regards largely the young and middle-aged. The most effective method to reduce morbidity and decrease mortality is primary prevention.
Aim. The aim of the study was to assess the risk of a cardiovascular event according to SCORE algorithm with the population of Primary Health Care (PHC) patients participating in the Program for the Prevention of Cardiovascular Diseases in Silesian Province.
Material and methods. The preventive program was aimed at people with risk factors included in the list PHC medical clinic in the age group with the highestrisk of cardiovascular disease, ranging from35 to 55 years of age. The research was carried out with the use of the Charter of Prophylactic Examination from January to December 2014. The study included 142 patients (86 women - 60.56% and 56 men 39.44%).
Results. The factors affecting the increased incidence of cardiovascular disease among the studied population was obesity, which appeared in 21.13% of the population surveyed, very low physical activity 83.1%, diabetes 4.23%, hypertension 21.83%, increased values of cholesterol (63.38%), LDL cholesterol (60.56%) TG (19.72%) and smoking (61.11%).
Conclusions. In the study population as an example of SCORE there were mostly people with moderate risk (56.34%) of a cardiovascular event within the next ten years, 26.06% of low risk and 14.79% with an increased risk. Only in 2.82% of respondents a significant risk of the disease was identified. In the result of preventive examinations 5.63% of patients were diagnosed with cardiovascular disease and referred for further evaluation or treatment.
Słowa kluczowe:
profilaktyka, SCORE, otyłość, palenie papierosów
Keywords:
prevention, SCORE, obesity, smoking
Pełny tekst:
PDF 27-44
Bibliografia/Bibliography:
- Jóźwiak P., Szmagaj A. Charakterystyka zachowań zdrowotnych mężczyzn po 50 roku życia w Poznaniu w odniesieniu do czynników ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Przegląd Lekarski. 2012; 69(10):935.
- Żebrowska A., Hryniewiecki T. Profilaktyka pierwotna i wtórna w chorobach układu krążenia. Nowa Klinika. 2009;16(3–4):312.
- Jóźwiak J. Ocena wybranych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego w ogólnopolskiej 5-letniej prospektywnej obserwacji kohorty pacjentów POZ. Badanie LIPIDOGRAM 5 lat. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, 2013; 5.
- Pająk A. Stan profilaktyki kardiologicznej w Europie – wyniki badania EUOASPIRE – komentarz. Medycyna po Dyplomie. 2009;18(8):18.
- Podolec Piotr., Kopeć G. Jak powstają wytyczne Polskiego Forum Profilaktyki Chorób Układu Krążenia? Lekarz Rodzinny. 2011;16(9):814.
- Wierucki Ł., Zdrojewski t., Mogilnaya I. Polski Projekt 400 Miast – wyniki badań pilotażowych. Nadciśnienie Tętnicze. 2004; 8(5): 307–318.
- Gryglewski B., Sulicka J., Fornal M., Wizner B., Wilkins A., Grodzicki T. Ryzyko sercowo-naczyniowe chorych z niekontrolowanym nadciśnieniem tętniczym i jego ocena w lecznictwie otwartym w Polsce. Wyniki ogólnopolskiego programu RAPORT NT. Nadciśnienie Tętnicze. 2007;11(3):187–194.
- Mojsa W. Analiza programu SCORE realizowanego w podstawowej opiece zdrowotnej w województwie podlaskim. Problemy Pielęgniarstwa. 2009;17(1):13–17.
- Wożakowska-Kapłon B., Barylski M., Salwa P., Filipiak K.J., Siebert J. Zalecenia postępowania w dyslipidemii – propozycje algorytmu dla lekarzy rodzinnych. TULI/003/01-2013. URL: www.fmr.viamedica.pl (dostęp 12.05.2015 r.).
- Modrzejewski W., Musiał W.J. Stare i nowe czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego – jak zahamować epidemię miażdżycy? Część I. Klasyczne czynniki ryzyka. Forum Zaburzeń Metabolicznych. 2010; 1(2):106–114.