WPŁYW UWARUNKOWAŃ GENETYCZNYCH I CZYNNIKÓW ŚRODOWISKOWYCH NA ZACHOROWALNOŚĆ NA CUKRZYCĘ TYPU 2

The influence of genetics and environmental factors and the incidence of type 2 diabetes

NATALIA CECOT, BEATA BORUCZKOWSKA

ISSN: 2451-1846

DOI: http://dx.doi.org/10.21784/IwP.2020.015

Streszczenie:
Wstęp. Cukrzyca jest przewlekłą chorobą metaboliczną wynikająca z zaburzo-nego wydzielania lub działania insuliny – hormonu produkowanego przez trzustkę. Jest ona uwarunkowana genetycznie-wielogenowo oraz poprzez czyn-niki środowiskowe, głównie otyłość, złe nawyki żywieniowe oraz brak aktyw-ności fizycznej.
Cel. Celem niniejszej pracy była ocena wpływu uwarunkowań genetycznych i czynników środowiskowych na zachorowalność na cukrzycę typu 2.
Materiał i metody. W niniejszej pracy wykorzystano technikę ankietowania oraz klasyczną jakościową analizę dokumentów. Narzędzia badawcze służą technicznemu gromadzeniu danych i są nimi np.: kwestionariusz ankiety. W badaniu wzięli udział pacjenci Poradni Diabetologicznej CDL Barska we Włocławku. Warunkiem była pisemna zgoda pacjenta. Ankietę otrzymali pa-cjenci i przeprowadzono ją za ich zgodą.
Wyniki. Jednym z czynników powodujących powikłania jest spożywanie alko-holu. Najwięcej badanych stwierdziło, że nie spożywa alkoholu (45%), ale bardzo duża część badanych przyznała, iż spożywa alkohol okazjonalnie (44%). Pacjenci wskazali, że alkohol może wywołać niedocukrzenie (51%). Najwięcej osób odpowiedziało, że alkohol źle wpływa na leczenie cukrzycy typu 2 (88%).
Wskazując na rodzaj aktywności fizycznej badani najczęściej podawali spacery (48,4%) oraz jazdę na rowerze (25,8%). Pacjenci przyznali, iż aktywność fi-zyczną uprawiają raz w tygodniu (34%) lub nie uprawiają wcale (27%).
Wnioski. Czynniki genetyczne i środowiskowe w zachorowalności cukrzycy typu 2 odgrywają bardzo ważną rolę.

Summary:
Admission. Diabetes mellitus is a chronic metabolic disease resulting from disturbed secretion or action of insulin, a hormone produced by the pancreas. It is genetically and multi-gene conditioned and by environmental factors, mainly obesity, bad eating habits and lack of physical activity.
Aim. The aim of this study was to assess the influence of genetic conditions and environmental factors on the incidence of type 2 diabetes.
Material and methods. In this work, the survey technique and classic qualita-tive analysis of documents were used. Research tools are used for the technical collection of data, such as: interview questionnaire, observation sheet, dicta-phone, pen, etc. Patients from the CDL Barska Diabetes Clinic in Włocławek participated in the study. The condition was the patient's written consent. Pa-tients received the questionnaire and it was conducted with their consent
Results. One of the factors causing complications is alcohol consumption. Most respondents stated that they do not consume alcohol (45%), but a very large proportion of the respondents admitted that they drink alcohol occasion-ally (44%). Patients indicated that alcohol may induce hypoglycaemia (51%). Most of the respondents answered that alcohol is bad for the treatment of type 2 diabetes (88%).
When indicating the type of physical activity, the respondents most often re-ported walking (48,4%) and cycling (25,8%). Patients admitted that they do physical activity once a week (34%) or not at all (27%).
Conclusions. Genetic and environmental factors in the incidence of type 2 dia-betes are playing the very important role.

Słowa kluczowe:
uwarunkowania genetyczne, czynniki środowiskowe, cukrzyca typu 2

Keywords:
genetics, environmental factors, type 2 diabetes

Pełny tekst:
PDF 55-68

Bibliografia/Bibliography:
1. Kurowska K., Toś M. Poczucie własnej skuteczności a zachowania zdrowot-ne w grupie osób z rozpoznaniem cukrzycy typu 2, Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu 2017; 1 (50):31–37.
2. Karpińska A., Łopatka P. A., Rossa S., Cwajda-Białasik J., Szewczk M. T. Zna-czenie Fizjoterapii w prewencji i leczeniu cukrzycy typu 2, z uwzględnie-niem zespołu stopy cukrzycowej, Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiolo-giczne 2018; 2:39–43.
3. Szewczyk A. Pielęgniarstwo Diabetologiczne. PZWL, Warszawa 2014.
4. Kołpa M., Grochowska A., Kubik B., Stradomska K. Styl życia i wyrównanie metaboliczne u pacjentów z cukrzycą typu 2, a ryzyko powikłań przewle-kłych tej choroby. Diabetologia Praktyczna 2018,4,3:162-170.
5. Bronisz A., Rotkiewicz K., Głuch E., Pilaczyńska-Cemel M., Słonina A., Bro-nisz M., Jaraczewska J., Radziejewska A., Ruszkiewicz A., Junik R. Wystę-powanie czynników ryzyka cukrzycy typu 2 u krewnych chorych. Diabeto-logia Praktyczna 2008, tom 9 nr 2.
6. Sieradzki J.(red.) Cukrzyca. Via Medica, Gdańsk 2015.
7. www.apteline.pl/artykuly/znaczenie-aktywnosci-fizycznej-w-leczeniu-cukrzycy-typu-2, (dostęp: 12.05.2020 r.).
8. Jankowska-Polańska B., Uchmanowicz I., Bober A. Wpływ edukacji na ja-kość życia chorych z cukrzycą typu 2. Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia, 2013;2,1:7-11.
9. Kokocka K., Bartoszek A., Ślusarska B., Curyła I., Sposób leczenia, czas trwania choroby oraz powikłania cukrzycy typu 2 a jakość życia osób cho-rych. Medycyna Rodzinna 2017;1:9-16.
10. Orywal K., Jelski W., Szmitkowski M., Udział alkoholu etylowego w po-wstawaniu zaburzeń metabolizmu węglowodanów. X Międzynarodowy Kongres Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, Bydgoszcz 7–10 paź-dziernika 2009.
11. Mędrela-Kuder E., Bis H. Porównanie aktywności fizycznej i diety u kobiet i mężczyzn chorych na cukrzycę typu 2. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdro-wiu, 2014; 20,1:31–33.