Postawy pielęgniarek wobec osób zarażonych wirusem HIV i chorych na AIDS

Postawy pielęgniarek wobec osób zarażonych wirusem HIV i chorych na AIDS

Attitudes of nurses towards patients with HIV and AIDS


JOANNA WĘGLARSKA, MARIA POSŁUSZNA-OWCARZ

DOI: http://dx.doi.org/10.21784/IwP.2016.008

ISSN: 2451-1846

Streszczenie:
Ministerstwo Zdrowia szacuje, że w Polsce liczba zakażonych wirusem HIV może sięgać około 35 tysięcy osób (2014 rok). Mimo coraz szerszej edukacji społecznej postawy wobec osób seropozytywnych są nadal bardzo zróżnicowane. Problem ten dotyczy także pracowników ochrony zdrowia.
Celem badań było poznanie postaw pielęgniarek, studiujących Pielęgniarstwo II stopnia na WSHE we Włocławku, pracujących w różnych placówkach ochrony zdrowia, wobec pacjentów zarażonych wirusem HIV i chorych na AIDS.
Badania przeprowadzono na grupie 97 pielęgniarek, w oparciu o kwestionariusz anonimowej ankiety konstrukcji własnej, na terenie Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej we Włocławku ( obecnie Kujawskiej Szkoły Wyższej we Włocławku).
Podsumowując wyniki badań można stwierdzić, że poczucie zagrożenia i lęku przed zakażeniem HIV wśród badanych pielęgniarek studiujących na WSHE we Włocławku było dość wysokie. Badania dowiodły, że wiek personelu pielęgniarskiego, stan cywilny, staż pracy, stopień wyposażenia stanowiska pracy w środki ochrony indywidualnej oraz w procedurę postępowania po ekspozycji zawodowej, mają wpływ na postawę wobec pacjentów seropozytywnych, natomiast nie stwierdzono takiej zależności w przypadku miejsca pracy respondentów. Również dowiedziono, że na postawę wpływa posiadana wiedza, natomiast nie wpływają posiadane przez pielęgniarki dodatkowe kwalifikacje.
Choć większość respondentów deklarowała pozytywne i obojętne nastawienie do pacjentów seropozytywnych, to jednak konkretne postawy wynikające z ankiety budzą niepokój autorów. Można wnioskować, że główną przyczyną tego stanu może być, pomimo posiadanej wiedzy na średnim poziomie z zakresu HIV/AIDS, mała liczba odbytych przez respondentów profesjonalnych szkoleń prowadzonych przez specjalistów posiadających wiedzę w oparciu o doświadczenie w tej dziedzinie. Możliwość kontaktowania się pielęgniarek co jakiś czas z kompetentnymi szkoleniowcami, może odegrać znaczącą rolę w kształtowaniu postaw i zachowań zarówno wśród pielęgniarek, jak i pozostałych pracowników ochrony zdrowia.

Abstract:
Polish Ministry of Health estimates that the number of HIV positive people may be reaching 35 thousand. Despite widespread educational campaign, attitudes towards the HIV positive are still varied. The problem also refers to health service employees
The aim of the study was to examine attitudes of nurses, the second degree nursing students at the University of Humanities and Economics in Wloclawek (UHE), employed by various health care institutions, towards HIV infected patients and patients with AIDS.
The studies were carried out in a group of 97 nurses, based on our own anonymous survey questionnaire developed by the authors of the study, at the University of Humanities and Economics in Wloclawek (Cuiavian Uniwersity in Wloclawek).
The study results demonstrate that the feeling of threat and of fear of becoming infected with HIV is quite strong among the nursing students at the UHE in Wloclawek. The study has proved that the nursing staff’s age, marital status, years of service, and the availability of personal protective equipment at the workplace as well as post-exposure procedures at work have the influence on the attitude towards HIV-positive patients, whereas such an impact was not identified in reference to the workplace of the respondents. It has been also proved that the attitudes are strongly affected by the level of knowledge demonstrated by nurses, in contrast nurses’ additional qualifications have no effect in that matter.
Although most respondents declared positive and indifferent attitude towards HIV/AIDS patients, how ever some specific attitudes resulting from the survey arise authors’ concern. It can be concluded that the main cause of this condition can be, despite their knowledge of the medium level of the scope of HIV/AIDS, their participation in an insufficient number of professional trainings carried out by experts with knowledge based on experience in that field. The ability for nurses to contact from time to time competent trainers, can play a significant role in shaping the attitudes and behaviours among nurses as well as among other health service system employees.

Słowa kluczowe:
HIV, AIDS, postawy

Key words:
HIV, AIDS, attitudes

Pełny tekst:

PDF 25-46

Bibliografia/Bibliography:

   

  1. Gładysz A., Knysz B. Diagnostyka, profilaktyka i terapia zakażeń HIV/AIDS. Współczesne możliwości i problemy. Wydawnictwo Continuo, Wrocław 2009.
       
  2. Grajcarek A. (red.) Jak zmniejszyć ryzyko zakażenia HIV w praktyce pielęgniarskiej. Poradnik dla pielęgniarek i położnych. Wydawnictwo Fundacji ad Vocem, Kraków 2010:9-173.
       
  3. Kilańska D. Organizacje pielęgniarskie liderem zmian – droga do Dyrektywy 32/2010/UE. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego. Ogólnopolski Kongres Ekspozycji Zawodowej. Podsumowanie. Artykuły Rady Ekspertów Kongresu, Warszawa 2012:6-9.
       
  4. Gańczak M. Szych Z. Postawy personelu medycznego wobec osób zakażonych HBV, HCV lub HIV pracujących w oddziałach zabiegowych oraz badania serologiczne pracowników. Medycyna Pracy. 2013; 64(5);639-647.
       
  5. Krajewska-Kułak E., Sierakowska M (red.) Pacjent podmiotem troski zespołu terapeutycznego. Postawy i obawy pielęgniarek oddziałów zabiegowych w woj. Zachodniopomorskim wobec zawodowego ryzyka zakażenia wirusem HIV. Akademia Medyczna, Białystok 2005: 373-381.
       
  6. Gladysz A (red.) Zakażenia HIV/AIDS, poradnik dla lekarzy praktyków. Wydawnictwo Continuo, Wrocław 2007: 9-187.
       
  7. Zielazny P., Wojtecka A. HIV/AIDS w wybranych kulturach judeochrześcijańskich. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu. 2013; 19(3): 267-271.
       
  8. Karwat B., Ordakowski M. Stosunek personelu pielęgniarskiego nie pracującego w klinikach zakaźnych do osób żyjących z HIV i chorych na AIDS. Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Społecznego „Stricte”, Szczecin 2007.
       
  9. Cybulski M., Pawłowska M. Wiedza na temat zakażeń wirusem HIV oraz postawy wobec osób z HIV/AIDS wśród studentów kierunku Zdrowie Publiczne Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Problemy Higieny i Epidemiologii. 2012; 3 :618-622.
       
  10. Ciastoń-Przecławska E. Lekarze, pielęgniarki i pracownicy służb socjalnych wobec wybranych zagadnień HIV i AIDS. Krajowe Centrum ds. AIDS, Warszawa 2003.
       
  11. Szymon A., Gotlib B. Próba oceny wiedzy studentów Pielęgniarstwa na temat wirusa HIV i zagadnień dotyczących AIDS. Pielęgniarstwo XXI wieku 2013 (42): 27-32.
       
  12. Krajewska-Kułak E., Van Damme - Ostapowicz K. Analiza wiedzy studentów pielęgniarstwa w województwie podlaskim na temat chorób zakaźnych i zakażeń szpitalnych. Problemy Higieny i Epidemiologii. 2009; 90(4):613-620.
Drukuj