Od redakcji

ISSN: 1896-4087

DOI: http://dx.doi.org/10.21784/ZC.2019.001

Cywilizacja zaczyna się, gdy człowiek w dążeniu do swoich celów
może wykorzystać więcej wiedzy, niż sam zdobył,
i gdy przekracza granice swojej ignorancji
korzystając z wiedzy, której sam nie posiada
[Friedrich A. von Hayek]


Friedrich A. von Hayek definiując pojęcie cywilizacji zwrócił uwagę na konieczność wymiany myśli – konieczność wykształcenia w ludziach kompetencji korzystania z wiedzy Innych, ze świadomością własnej niewiedzy. Zadawanie pytań i szukanie odpowiedzi winno stać się początkiem każdego dialogu.

W tym względzie wyrażamy nadzieję, że płaszczyzną do wymiany poglądów oraz zainicjowania merytorycznej dyskusji może stać się kolejny numer Zbliżeń Cywilizacyjnych, w którym przedstawione zostały artykuły odwołujące się do różnych dyscyplin naukowych, prowokujące do formułowania rozmaitych pytań, które nie powinny pozostać bez odpowiedzi. Wśród nich dominują opracowania nawiązujące do problematyki bezpieczeństwa – tematu, który nigdy nie straci na aktualności.

Niniejszy numer rozpoczyna artykuł autorstwa Mateusza K. Maciejczuka, Konrada Wnorowskiego oraz Mateusza Olchanowskiego pt. „Cyberbezpieczeństwo dzieci i młodzieży w prawie polskim”. Niniejsze opracowanie stanowi kontynuację rozważań nad problematyką cyberbezpieczeństwa zainicjowanych na łamach dwóch ubiegłorocznych numerów Zbliżeń Cywilizacyjnych. We wskazanym opracowaniu autorzy analizując regulacje polskiego porządku prawnego starają się uzyskać odpowiedź na pytanie – czy obowiązujące przepisy Konstytucji RP oraz prawa karnego (materialnego oraz procesowego) stanowią efektywne narzędzie ochrony młodzieży przed zagrożeniami czyhającymi na w Internecie? Artykuł kończy podsumowanie, w którym autorzy nawiązując do wcześniejszych opracowań poświęconych cyberbezpieczeństwu formułują określone uwagi w zakresie pożądanych zmian legislacyjnych.

W artykule pt. „Działalność Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet w Piotrkowie Trybunalskim w latach 1930–1939” jego autorka Ludwika Majewska przybliża historię jednego z kluczowych związków działających w II Rzeczpospolitej. Tytułowy „Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet” nie tylko należał do największych organizacji kobiecych w okresie istnienia II Rzeczpospolitej, ale też odegrał doniosłą rolę w wychowaniu przyszłych obywateli, a także w krzewieniu obywatelskich postaw patriotycznych. Historia oddziału w Piotrkowie Trybunalskim wydaje się o tyle interesująca, że wskazaną organizację tworzyły kobiety, które odegrały w późniejszym czasie znaczącą rolę w historii Polski.

Autorka kolejnego artykułu pt. „Potrzeby społeczne związane z rozwojem społeczeństwa” Anna Pasek w swoim opracowaniu stawia tezę, iż główną zasadą immanentnie związaną z rozwojem spo-łeczeństwa jest zaspokajanie potrzeb determinujących współżycie członków społeczeństwa. W świetle tej koncepcji kluczową rolę odgrywa jednostka (człowiek) oraz jej potrzeby, a nie interes organi-zacji zbiorowych. W artykule autorka stara się dowieść, że prawidłowa weryfikacja rzeczywistych potrzeb społeczeństwa może stać się ważnym przyczynkiem do jego rozwoju. Słuszność tej tezy Anna Pasek stara się zweryfikować dokonując wnikliwej analizy aktualnej literatury przedmiotu, a także wykorzystując piramidę potrzeb Maslowa.

W kolejnym artykule pt. „Ochrona ludności w systemie bezpieczeństwa narodowego” jego autorka Ewa Jakubiak podejmuje próbę charakterystyki systemu ochrony ludności w III RP oraz stawia pyta-nie o jego usytuowanie w systemie bezpieczeństwa narodowego. Z tej perspektywy niezwykle istotny jest fakt, iż w piśmiennictwie dotychczas nie opracowano kompleksowej definicji tego terminu, co w praktyce stwarza liczne problemy interpretacyjne. Ponadto w artykule wskazano, iż system ochrony ludności w Polsce cały czas znajduje się w fazie głębokich przeobrażeń.

W nurcie problematyki bezpieczeństwa narodowego osadzony jest również kolejny artykuł pt. „Zjawisko terroryzmu a bezpieczeństwo narodowe Rzeczypospolitej Polskiej”. Jego autorka – Weronika Baran – omawia w nim problematykę dotyczącą terroryzmu, dokonując charakterystyki tego zjawiska przez pryzmat wynikających z niego zagrożeń. W pracy dokonana została analiza potencjalnych zagrożeń terrorystycznych, a także sposobów reakcji organów określonych w kluczowych dokumentach z zakresu obronności RP (Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP, Białej Księdze Bezpieczeństwa Narodowego RP). W treści niniejszego opracowania autorka stara się również znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące aktualnego stanu bezpieczeństwa państwa polskiego oraz potencjalnych zagrożeń terrorystycznych.

Ostatni artykuł autorstwa Marka Słupczewskiego przybliża zagadnienia znajdujące się na styku bezpieczeństwa narodowego oraz szeroko rozumianego prawa budżetowego. Autor zwraca w nim uwagę na zagrożenia związane z istnieniem luk prawnych w podatku od towarów i usług dla bezpieczeństwa ekonomicznego kraju, a także opisuje proceder wyłudzeń w polskim systemie podatkowym. Nowatorskim ujęciem tego artykułu jest połączenie aspektów dochodowych podatku VAT z konsekwencjami, jakie to zjawisko wywołuje dla bezpieczeństwa narodowego.

Polecając lekturę niniejszego numeru „Zbliżeń Cywilizacyjnych” bardzo serdecznie dziękujemy za nadesłane opracowania, a także gorąco zachęcamy do publikacji na łamach kolejnych numerów Kwartalnika.

Redakcja