Nowotwór piersi – problemy i jakość życia kobiet po mastektomii

Breast cancer – problems and quality of women’s life after mastectomy

KAROLINA CIECHANOWSKA, KAROLINA KRAJEWSKA, ANNA ANTCZAK-KOMOTERSKA

DOI: http://dx.doi.org/10.21784/IwP.2018.024

ISSN: 2451-1846

Streszczenie:
Wstęp. Rak piersi jest jednym z najczęściej odnotowywanych przypadków nowotworów wśród kobiet. Profilaktyka oraz zdrowy styl życia stwarzają szansę na unikanie radykalnej formy leczenia jaką jest mastektomia.
Cel. Celem pracy jest przegląd piśmiennictwa obejmujący zakres promocji zdrowia, profilaktyki oraz sposobu radzenia sobie kobiet po chirurgicznym usunięciu piersi.
Przegląd. Szereg czynników sprzyja rozwojowi raka piersi. Bardzo istotnym aspektem profilaktyki jest potęgowanie zachowań prozdrowotnych wśród kobiet, co sprzyja zmniejszeniu ryzyka wystąpienia choroby. Mastektomia jest jedną z wielu metod leczenia raka piersi. Jakość życia kobiet po mastektomii ulega znacznej zmianie. Najczęściej występującym problemem jest brak akceptacji własnej osoby, zmienionego obrazu ciała.
Wnioski. Dane statystyczne wskazują na przyrost liczby zachorowań i zgonów z powodu raka piersi. Wyniki badań wśród kobiet po mastektomii wskazują na ogromne zmiany w sferze psychicznej oraz fizycznej ich funkcjonowania.

Abstract:
Introduction. Breast cancer is one of the most frequently reported cases of cancer among women. Prevention and a healthy lifestyle offer a significant opportunity to avoid mastectomy which is the most radical form of treatment.
The aim. The aim of the work is to present the review of literature on health promotion, prevention and the way women cope with everyday life after surgical removal of the breast.
Overview. A number of factors contribute to the development of breast cancer. A crucial aspect of prevention is the enhancement of pro-health behaviors among women, which helps to reduce the risk of disease. Mastectomy is one of many methods of treatment for breast cancer. The quality of life of women after mastectomy is significantly affected. The most common problem is the lack of self-acceptance, a changed body image.
Conclusions. Statistics show a substantial increase in the burden of cancer and the number of deaths from breast cancer. The results of the research among post-mastectomy women indicate huge changes in the mental and physical sphere of their functioning.

Słowa kluczowe:
nowotwór piersi, mastektomia, profilaktyka

Keywords:
breast cancer, mastectomy, prevention

Pełny tekst:
PDF - 91-99

Bibliografia/Bibliography:
1.Tkaczuk-Włach J., Sobstel M., Jakiel G. Rak piersi – znaczenie profilaktyki pierwotnej i wtórnej. Przegląd Menopauzalny. 2012; 16, 4:343.
2.Jeziorski A. Onkologia. Podręcznik dla pielęgniarek. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 2005: 11-101.
3.http://onkologia.org.pl/rak-piersi-kobiet/ dostęp dnia 27.11.2018 r.
4.Nowicki A. Pielęgniarstwo onkologiczne. Termedia, Poznań 2009: 20.
5.http://onko-med.pl/nowotwory/czym-jest-czynnik-ryzyka/ dostęp dnia 27.11.2018 r.
6.http://onkologia.org.pl/profilaktyka-nowotworowa/
7.Haor B., Ciechanowska K., Krajewska K., Przystaś B., Sander-Grabowska M. Kształtowanie się zachorowalności oraz umieralności spowodowanych chorobami nowotworowymi w Polsce i na świecie. Zbliżenia Cywilizacyjne 2018;XIV(2): 41.
8.https://www.gov.pl/web/zdrowie/narodowy-program-zwalczania-chorob-nowotworowych-na-lata-2016-2024/ dnia 27.11.2018 r.
9.https://www.gov.pl/web/zdrowie/profilaktyka-onkologiczna-akcja-informacyjna-ministerstwa-zdrowia/ dnia 27.11.2018r.
10.Kózka M., Płaszewska-Żywko Ż. Diagnozy i interwencje pielęgniarskie. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015: 261-262.
11.de Walden-Gałuszko K., Ciałkowska-Rysz A. Medycyna paliatywna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015: 66.
12.Pawlik M., Kaczmarek-Borowska B. Akceptacja choroby nowotworowej u kobiet po mastektomii. Wydawnictwo UR, Rzeszów 2013:203-210.
13.Kasperczyk A. Wsparcie społeczne w instytucjach opieki paliatywnej i hospicyjnej. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2006: 39.
14.Stępień R., Witaszka G. Znaczenie rodziny w adaptacji funkcjonalnej kobiet po radykalnym leczeniu chirurgicznym raka piersi. Problemy Pielęgniarstwa 2011; 19(3):375-377
15.Musiał Z., Sendecka W., Zalewska-Puchała J. Jakość życia po mastektomii. Problemy Pielęgniarstwa 2013; 21(1): 38-46.