Kapitał społeczny osób niewidomych w wieku produkcyjnym a ich sytuacja na rynku pracy

  • Kategoria: Uncategorised
  • Odsłony: 1134

Kapitał społeczny osób niewidomych w wieku produkcyjnym a ich sytuacja na rynku pracy

Social capital of the blind in working age and their professional situation

JOANNA KAPIAS

Uniwersytet Śląski w Katowicach

ISSN: 1896-4087

DOI: http://dx.doi.org/10.21784/ZC.2019.013

Streszczenie:
Niniejszy artykuł powstał w oparciu o badania prowadzone w ramach niepublikowanej pracy magisterskiej o takim samym tytule obronionej w 2017 roku na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Promotorem pracy był prof. dr hab. Zenon Gajdzica. Praca poświęcona jest kapitałowi społecznemu osób ze znaczną niepełnosprawnością wzroku oraz ich sytuacji zawodowej. W swoich badaniach za cel postawiłam sobie diagnozę kapitału społecznego osób niewidomych w wieku produkcyjnym oraz zbadanie zależności pomiędzy nim a sytuacją zawodową tychże osób. W swoich badaniach będę się posługiwała koncepcją indywidualnego kapitału społecznego, według której jest on zasobem jednostki. Zgodnie z opisaną w części teoretycznej literaturą przyjmuję, że kapitał społeczny może warunkować aktywność zawodową osób z niepełnosprawnością, w tym osób niewidomych. W niniejszej pracy za osoby niewidome uznawane są wszystkie osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności wzrokowej. Osoby ze znacznym stopniem dysfunkcji wzroku są specyficzną grupą na rynku pracy, zma¬gającą się z różnego rodzaju barierami i trudnościami. Jedni niewidomi radzą sobie w życiu lepiej inni gorzej, a koncepcja kapitału społecznego może to po części tłumaczyć. Jeśli dysponują oni bogatą siecią społecznych kontaktów, w której skład wchodzą osoby posiadające różnego rodzaju zasoby, to mogą liczyć w różnych sytuacjach na pomoc z ich strony. Wsparcie osób z niepełnosprawnością, w tym rehabilitacja społeczna i zawodowa oraz ich zatrudnianie jest ważnym i wciąż poruszanym społecznym tematem. Spojrzenie nań przez pryzmat kapitału społecznego w mojej opinii może zaowocować nową perspektywą.
Abstract:
This article is a part of the research conducted as part of the Master's thesis with the same title defended in 2017 at the Department of Ethnology and Educational Sciences in Cieszyn, University of Silesia in Katowice. The promoter of this work was prof. dr hab. Zenon Gajdzica. The article is devoted to the social capital of people with significant visual disability and their professional situation. In my research, I set a goal for the diagnosis of the social capital of the blind in the productive age and to examine the relationship between it and the occupational situation of these people. In my research, I used the concept of Individual Social Capital, according to which it is an asset of an individual. According to the literature, I assume that Social Capital may condition the professional activity of people with disabilities, including blind people. In this work, blind people are considered to be people with a severe visual impairment certificate. People with a significant degree of vision dysfunction are a specific group on the labor market, which is struggling with various barriers and difficulties. Some people do better in life than others, and the concept of Social Capital can explain it in part. People with a rich network of social contacts, including people with various assets, can count on help from these people in different situations. Support for people with disabilities, including social and vocational rehabilitation and employment of these people is an important and still discussed social topic. Looking at it from the perspective of Social Capital may in my opinion lead to a new perspective.

Słowa kluczowe:
niepełnosprawność, osoby niewidome, kapitał społeczny, rehabilitacja zawodowa

Keywords:
disability, blind people, social capital, occupational rehabilitation

Pełny tekst:
PDF 90-125

Biblioghrafia:
Bogacz-Wojtanowska E., Partycypacja społeczna (w tym polityczna) osób niepełnosprawnych UE/EOG oraz sytuacja w Polsce. Przesłanki prawne i społeczne upodmiotowienia środowisk osób niepełnosprawnych, http://polscy niepelnosprawni.agh.edu.pl/wp-content/uploads/1_3_06_2_raport_eksper cki_analiza_porownawcza_UE_PL_modul_I_Bogacz_Wojtanowska.
Bokajło W., Amerykańskie korzenie kapitału społecznego, [w:] M. Klimowicz, W. Bokajło (red.) Kapitał społeczny – interpretacje, impresje, operacjonalizacja, Wyd. Fachowe CeDeWu.pl, Warszawa 2010 [dostęp:19-11-2016].
Brzezińska A. I., Kaczan R., Piotrowski K., Rycielski P., Uwarunkowania aktywności zawodowej osób z ograniczeniami sprawności: kapitał osobisty i społeczny, „Nauka” 2009, nr 2.
Działek J., Kapitał społeczny, jako czynnik rozwoju gospodarczego w skali regionalnej i lokalnej w Polsce, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.
Fajfer-Kruczek I., Wykluczenie społeczne osób z niepełnosprawnością w środowisku lokalnym, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015.
Informacja Rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2009 roku na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 „Karta praw osób niepełnosprawnych”, Warszawa 2010.
Kapias J., Kapitał społeczny osób niewidomych w wieku produkcyjnym a ich sytuacja na rynku pracy, niepublikowana praca magisterska (promotor: prof. dr hab. Zenon Gajdzica), Cieszyn 2017.
Konarska J., Formy wsparcia rehabilitacji osób z niepełnosprawnością wzrokową [w:] B. Grochmal-Bach, M. Alberska, A. Grzebionga (red.), Wspomaganie funkcjonowania psychospołecznego osób z niepełnosprawnością, Wyd. WAM, Kraków 2013.
Zaufanie społeczne, BS/33/2012, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2012.
Łukasiak E., Oleksiak E., Osoby niewidome i niedowidzące, [w:] Zbiorczy raport z diagnozy świadczonych usług z zakresu rehabilitacji społecznej dla osób niepełnosprawnych w Polsce, Warszawa 2011; http://www.koalicjaon.org.pl /photo/File/projekt_standardy/raport_zbiorczy_z_diagnozy_swiadczonych_uslug_rehabilitacyjnych.pdf [dostęp: 05-11-2016].
Majewski T., Poradnik metodyczny dla nauczycieli pracujących z dziećmi z uszkodzonym wzrokiem w systemie integracyjnym, Przedsiębiorstwo Wydawnicze Związku Niewidomych „Print 6”, Lublin 1997.
Majewski T., Psychologia niewidomych i niedowidzących, Wyd. PWN, Warszawa 1985.
Mikiewicz P., Kapitał społeczny i edukacja, Wyd. PWN, Warszawa 2014.
Niemierko B., Jak mierzyć kapitał ludzki i kapitał społeczny? Edukacyjne perspektywy operacjonalizacji pojęć ekonomicznych, „Zeszyty Naukowe Aka-demii Marynarki Wojennej”, 2011, nr 4.
Ossowski R., Pedagogika niewidomych i niedowidzących, [w:] W. Dykcik (red.) Pedagogika Specjalna, Wyd. Naukowe UAM, Poznań 1997.
Badania wpływu kierunku i poziomu wykształcenia na aktywność zawodową osób niepełnosprawnych – Raport końcowy, www.pfron.org.pl/ftp/dokumen ty/Badania_i_analizy/Raport_CZESC_1z6_final.pdf [dostęp: 19-11-2016].
Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Wyd. Akademickie „Żak,” Warszawa 2001.
Przybyś J., Sauś J., Kapitał społeczny. Szkice socjologiczno-ekonomiczne, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 2004.
Radoła M., Kapitał społeczny, a osiągnięcia szkolne ucznia, „Studia Edukacyjne” 2013, nr 27.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 (z późn. zm.), w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, Załącznik do obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 lipca 2015 r. (poz. 1110).
Rymsza A., Klasyczne koncepcje kapitału społecznego, [w:] T. Kaźmierczak, M. Rymsza (red.) Kapitał Społeczny. Ekonomia społeczna, Wyd. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2007.
Skawińska E., Kapitał społeczny w rozwoju regionu, Wyd. PWN, Warszawa 2012.
Styła R., Kwestionariusz do Pomiaru Indywidualnego Kapitału Społecznego (KPIKS) – wstępna propozycja oparta na idei generatora zasobów Toma Snijdersa, „Psychologia Społeczna” 2009, t. 4.
Trutkowski C., Mandes S., Kapitał Społeczny w małych miastach, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
Wróbel P., Rola i znaczenie kapitału społecznego w spółdzielniach socjalnych – analiza empiryczna wymiarów kapitału, www.delibra.bg.polsl.pl/Content/ 27299/BCPS_31023_-_Rola-i-znaczenie-kap_0000.pdf [dostęp: 19-11-201 6].

Drukuj