Postawy pielęgniarek wobec umierania i śmierci pacjenta

 

Postawy pielęgniarek wobec umierania i śmierci pacjenta

Nurses, attitude towards patient dying death

BEATA PONIŃSKA, GRAŻYNA CHOJNACKA-KOWALEWSKA

DOI: http://dx.doi.org/10.21784/IwP.2020.003

ISSN: 2451-1846

Streszczenie:
Wstęp. Śmierć pacjentów jest nieuniknionym elementem w pracy pielęgniarek. Wiąże się z przeżywaniem różnorodnych emocji co wpływa na ich system wartości i życie osobiste.
Cel. Celem niniejszej pracy było badanie postaw pielęgniarek wobec pacjentów umierających, przedstawienie ich emocji, lęku i przeżyć związanych ze śmiercią pacjentów oraz ocena wpływu na życie osobiste badanych.
Metody i materiał. Wyniki badań własnych omówione są na podstawie ankiety przeprowadzonej w grupie 100 pielęgniarek oraz narzędzia wystandaryzowanego Mini-COPE.
Wyniki. Stan cywilny i wykształcenie nie różnicują postaw pielęgniarek wobec umierania i śmierci pacjenta. Natomiast wiek oraz staż pracy okazał się czynnikiem istotnie różnicującym zmianę hierarchii wartości po śmierci pacjenta i wpływał dodatnio na poziom stresu.
Wnioski. Kontakt pielęgniarek z pacjentami umierającymi naraża na stres, negatywne emocje, duże obciążenie psychiczne. Zdolność współczucia, odpowiednie przygotowanie pielęgniarek ma duży wpływ na zapewnienie zmniejszenia cierpienia i godnego umierania pacjenta.

Abstract:
Introduction. Patient death is an unavoidable element in the work of nurses. It is associated with experiencing various emotions which affects their value system and personal life.
The aim. To examine the attitudes of nurses towards dying patients, to present their emotions, anxiety and experiences related to patients' deaths and to assess the impact on the personal life of the respondents.
Methods and research material. The results of own research based on the questionnaire as well as the standardized Mini-COPE tool.
Results. Gender, marital status and education do not differentiate the attitudes of nurses towards the dying and death of the patient. On the other hand, age and seniority turned out to be a factor that significantly differentiated the change in the hierarchy of values after the patient's death and had a positive effect on the level of stress.
Conclusions. Summing up this work, it should be noted that the contact of nurses with dying patients exposes them to stress, negative emotions and high psychological burden. Their hierarchy of values changed after the patient's death. The ability to sympathize and proper preparation of nurses has a great impact on ensuring the reduction of suffering and the patient's dying.

Słowa kluczowe:
umieranie, śmierć, cierpienie, pacjent, postawy pielęgniarek, emocje pielęgniarek, wartości, hierarchia

Keywords:
dying, death, suffering, patient, nurses' attitudes, emotions of nurses, values, hierarchy

Pełny tekst:
PDF -48-71

Bibliografia/Bibliography:
1.Arendt-Dziurdzikowska R. Możesz odejść bo cię kocham O śmierci, pożegnaniach i nowym życiu, Wydawnictwo Zwierciadło Sp. z o.o. Warszawa 2012:3-5, 8-9, 34-36.
2.Becler R. Ewolucja operacyjnej definicji śmierci człowieka, Prawo i Medycyna 2015, nr 2: 3-7.
3.Orzechowska A., Gałęcki P. Zaburzenia psychosomatyczne w ujęciu w ujęciu terapeutycznym, Wydawnictwo Contino, Wrocław 2014: 7-10.
4.De Walden-Gałuszko K., Kartacz A. Pielęgniarstwo w opiece paliatywnej i hospicyjnej, PZWL, Warszawa 2010: 77-79.
5.Baranowska M. To jest wasze życie. Być sobą w chorobie przewlekłej, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2011: 3-5.
6.Rozwadowska E. Samoocena postaw pielęgniarek wobec śmierci, Pielęgniarstwo XXI wieku, 2010:1-2,43-49.
7.Śleziona, M. Krzyżanowski D. Postawy pielęgniarek wobec śmierci i umierania. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, nr 3, 2011: 217-223
8.Krajewska-Kułak E., Nyklewicz W. W drodze do brzegu życia, A.M., Białystok 2016: 5-7, 9-10.
9.Gołębiak I., Szczepaniak R., Łazowa A., Dykowska G. Postawy pielęgniarek wobec śmierci pacjenta. Pielęgniarstwo w Opiece Długoterminowej, 2019, vol. 4: 34-44.
10.Nyklewicz W., Krajewska-Kułak E. Śmierć a emocje pielęgniarek – doniesienia wstępne. Problemy Pielęgniarstwa. 2008, nr 3 (16): 248–254.
11.Zawiślak A. Postawy pielęgniarek hospicyjnych wobec śmierci własnej i bliskich osób. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 2016, nr 3: 197-203.
12.Niedojad K., Rybka M., Rezmerska L., Slusarz R. Śmierci umieranie w opinii personelu pielęgniarskiego. Pielęgniarstwo w opiece długoterminowej, 2016 nr 3: 12.
13.Gaworska-Krzemińska A. Postawy i emocje towarzyszące pielęgniarkom w opiece nad pacjentem umierającym. [W:] E. Krajewska-Kułak, M. Szczepański, C. Łukaszuk, J. Lewko (red.), Problemy terapeutyczno-pielęgnacyjne od poczęcia do starości. Tom II. Wydawnictwo Akademii Medycznej w Białymstoku, Białystok 2017: 12-15.
14.Dębska G., Merklinger-Soma M., Cepuch G. Emocje jako element postawy towarzyszący pielęgniarce w kontakcie z pacjentem umierającym, Pielęgniarstwo XXI wieku 2010, nr 1–2: 65–70.
15.De Walden-Gałuszko K., Ciałkowska- Rysz A. Medycyna Paliatywna. Redakcja naukowa, Wydawnictwo PZWL 2015: 123–128.

 

 

 

Drukuj