Charakter prawny i rola wieloletniej prognozy finansowej w kontekście rosnącego zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego
Legal character and role of long-term financial projection in the context of growing liabilities of local government units

MARIKA MUSMANOW

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu

ISSN: 1896-4087

DOI: http://dx.doi.org/10.21784/ZC.2019.025

Streszczenie:
Wieloletnia prognoza finansowa miała stanowić nowoczesny instrument w zarządzaniu finansami samorządowymi, będąc jednocześnie dokumentem oraz aktem prawnym, który umożliwia wydłużenie okresu planowania oraz stabilizację finansową w samorządzie terytorialnym. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie, jaką rolę spełnia wieloletnia prognoza finansowa w kontekście rosnącego zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego. Jako zalety planowania wieloletniego wymieniono m.in. bardziej racjonalne gospodarowanie środkami publicznymi, zwiększenie wiarygodności, przejrzystości oraz przewidywalności polityki fiskalnej oraz dopasowanie do planowania na szczeblu unijnym. Zadłużenie w samorządzie stanowi bardzo ważny problem, ponieważ przez wiele lat wskaźnik zadłużenia w jednostkach samorządu terytorialnego utrzymywał się na bardzo wysokim poziomie. Obok wskazania roli wieloletniej prognozy finansowej w artykule przedstawiono również kwestie związane z uchwalaniem prognozy finansowej, jednocześnie podkreślając rolę regionalnych izb obrachunkowych oraz ich wpływ na procedurę uchwalania wieloletniej prognozy finansowej jednostek samorządu terytorialnego.

Abstract:
Long-term projection was to be a modern instrument in management of local government finances, be a document and a legal act at the same time, that allows a financial stability in local authorites. The purpose of this article is to indicate what is the role of long-term financial projection in the context of growing liability of local government units. As advantages of long-term planing the following are listed: more reasonable management of public resources, improving the reliability, clarity and predictability of the fiscal policy or matching it with the one at the EU level. Liability in local government is an especially important problem, because for many years a debt ratio in local government remained at very high level. Apart from indicating the role of long-term projection, the article also discusses the issue of adopting a financial forecast, at the same time, underlining the role of regional chambers of audit and their influence on the long-term projection of local government decision-making process.

Słowa kluczowe:
wieloletnia prognoza finansowa, zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego, regionalne izby obrachunkowe

Keywords:
long-term projection, liability of local government units, regional chambers of audit

Pełny tekst:
PDF – 32-54

Bibliografia:
1.Babczuk A., Pudło E., Wieloletnie prognozy finansowe jednostek samorządu terytorialnego w ocenie regionalnych izb obrachunkowych, „Finanse Komunalne” 2011, nr 7–8.
2.Bitner M., Kornberger-Sokołowska E., Prawo finansów samorządowych, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
3.Bogacki S., Bulzak A., Wieloletnie Prognozy Finansowe jako narzędzie rozwoju jednostki samorządu terytorialnego, „Zeszyty Naukowe WSEI Ekonomia”, 5(2/2012).
4.Borodo A., Samorząd terytorialny. System prawnofinansowy, Wyd. LexisNexis, Warszawa 2012.
5.Cichocki K. S., Wieloletnie planowanie w zarządzaniu finansami jednostek samorządu terytorialnego, [w:] J. Gutenbaum (red.), Zarządzanie finansami i długiem samorządu terytorialnego w perspektywie wieloletniej, Wyd. iBS PAN, Warszawa 2013.
6.Czarnocki G., Stelmaszczyk K., Kształtowanie się prawnych instrumentów zaciągania przez gminę zobowiązań wykraczających poza ramy roku budżetowego na przestrzeni dotychczasowej działalności regionalnych izb obrachunkowych, [w:] P. R. Krawczyk, M. Stec (red.), Samorząd – Finanse – Nadzór i kontrola. XX-lecie Regionalnych Izb Obrachunkowych, Lex/el. 2013.
7.Czołpińska E., Salachna J. M., Wieloletnia prognoza finansowa j.s.t., [w:] C. Kosikowski, J. M. Salachna (red.), Finanse samorządowe. 580 pytań i odpowiedzi, Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa 2012.
Dylewski M., Problemy wykorzystania WPF w zarządzaniu finansami jednostki samorządu terytorialnego, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2016, nr 273.
8.Jędrzejczyk M., Rola wieloletniej prognozy finansowej jako narzędzia ograniczającego deficyt i dług publiczny gminy, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2014, nr 40.
9.Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (t.j. Dz.U. z 2009 r., nr 114, poz. 946).
10.Kotlińska J., Wieloletnia prognoza finansowa – jak rozumieć przepisy ustawowe, aby je prawidłowo stosować, „Finanse Komunalne” 2010, nr 10.
11.Nizioł K., Dług publiczny jednostek samorządu terytorialnego jako element ich wieloletniej prognozy finansowej – wybrane aspekty prawno-ekonomiczne, [w:] A. Drywa, J. Gliniecka, E. Juchniewicz, T. Sowiński (red.), Finansowanie jednostek samorządu terytorialnego, Wyd. CeDeWu, Warszawa 2016.
12.Ofiarski Z., Istota związku uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej z uchwałą budżetową jednostki samorządu terytorialnego – aspekty formalnoprawne i materialnoprawne, „Finanse, Rynki finansowe, Ubezpieczenia” 2016, nr 6.
13.Ofiarski Z., (red.), Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, Lex/el. 2019.
14.Ofiarski Z., Wieloletnia Prognoza Finansowa w orzecznictwie regionalnych izb obrachunkowych i sądów administracyjnych, [w:] M. Będzieszak, T. Lubińska, N. Marska-Dzioba (red.), Zarządzanie finansami publicznymi a efektywność, Wyd. Difin, Warszawa 2015.
15.Owsiak K., Wieloletnia prognoza finansowa jako instrument zarządzania finansami jednostek samorządu terytorialnego, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2014, nr 198.
16.Piszczek M., Wieloletnie planowanie finansowe w samorządzie, „Prace nauko¬we Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2017, nr 485.
17.Sawicka K., Wieloletnia prognoza finansowa, [w:] M. Miemiec, W. Miemiec, K. Sawicka, Prawo finansów publicznych sektora samorządowego, Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
18.Tyniewicki M., Wieloletnia prognoza finansowa jako podstawa gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego, [w:] P. Borszowski, J. M. Salachna, K. Stelmaszczyk (red.), Prawo i Administracja dla Regionu. Zagadnienia prawnofinansowe, Wyd. PWSZ, Wałbrzych 2016.
19.Ustawa z dnia 7 października 1992 r. o Regionalnych Izbach Rachunkowych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 2500).
20.Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 869).
21.Ustawa z dnia 14 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 2500).
22.Uzasadnienie do rządowego projektu ustawy o finansach publicznych, druk sejmowy nr 1181 z dnia 20 października 2008 r., http://orka.sejm.gov.pl /Druki6ka.nsf/wgdruku/1181 [dostęp: 22-02-2019].
23.Uzasadnienie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 2787 z dnia 17 lipca 2018 r. http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=2787 [dostęp: 25-02-2019].
24.Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 stycznia 2013 r. w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2013 r. poz. 86).
25.Wiśniewski M., Dług samorządowy i jego limity w świetle wieloletnich prognoz finansowych jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, „Finanse Komunalne” 2014, nr 4.