Wiedza pielęgniarek pracujących w oddziałach internistycznych na temat terapii bólu w chorobach nowotworowych

  • Kategoria: Uncategorised
  • Odsłony: 3448

Wiedza pielęgniarek pracujących w oddziałach internistycznych na temat terapii bólu w chorobach nowotworowych

The knowledge of nurses working in internal wards on pain treatment in cancer disease

BEATA CHOJNACKA, GRAŻYNA CHOJNACKA-KOWALEWSKA

 

DOI: https://dx.doi.org/10.21784/IwP.2019.019

ISSN:2451-1846

Streszczenie:
Wstęp. Choroba nowotworowa jest jednym z najważniejszych problemów współczesnej medycyny. Objawem prawie każdego etapu tej choroby jest ból, który definiowany jest jako nieprzyjemne doznanie czuciowe i emocjonalne, związane rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek, a także opisywane w kategoriach takiego uszkodzenia. Z symptomem tym spotykamy się u 66% chorych w terminalnym stadium, u 55% osób podczas leczenia onkologicznego i u 39% ozdrowieńców. Dlatego też, posiadanie wiedzy na temat jego łagodzenia powinno stać się priorytetem dla osób uczestniczących w procesie leczenia.
Cel. Celem pracy jest ocena poziomu wiedzy pielęgniarek z zakresu terapii bólu nowotworowego.
Materiał i metody. Badaniem objęto 48 pielęgniarek pracujących na Oddziale Klinicznym Nefrologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Szpitala Wielospecjalistycznego w Toruniu. 100 % respondentów stanowiły kobiety. Badania przeprowadzono w miesiącu lutym 2018 roku, zostały one wykonane metodą sondażu diagnostycznego. Analizowano czy poziom wiedzy zależy od stażu pracy, wykształcenia. Sprawdzano, czy badani postępują zgodnie z przyjętymi procedurami oraz czy biorą udział w szkoleniach z zakresu terapii bólu nowotworowego. Wykorzystano technikę ankiety, a informacje zostały zebrane za pomocą kwestionariusza ankiety, który skonstruowano na rzecz prowadzonych badań. Analizę statystyczną przeprowadzono za pomocą współczynnika korelacji R Spearmana oraz Testu U Manna – Whitneya.
Wyniki. Umiejętność definiowania bólu wykazało 39,6% respondentów, a 35,7% badanych wskazało skalę numeryczną jako najczęściej wykorzystywane narzędzie do oceny natężenia bólu nowotworowego. 50% badanych pielęgniarek prowadzi karty kontroli bólu. Według 26,4% respondentów indywidualne dobieranie dawek i leków to najważniejsza zasada leczenia bólu. Leki I szczebla drabiny analgetycznej potrafi scharakteryzować 45,8% badanych. Respondenci w średnim stopniu znali uboczne objawy ze strony układu pokarmowego spowodowane przez leki opioidowe (33,9% wskazało zaparcia). Badani w 87,5% znali definicję leków adjuwantowych. Dla 38,5% za najważniejszą cechę bólu przebijającego wskazało jego charakter napadowy. Na poszerzenie i utrwalanie wiedzy na temat leczenia bólu poprzez udział w szkoleniach i samokształcenie wskazało 77,1% respondentów. Poziom wiedzy pielęgniarek z zakresu zasad leczenia bólu w chorobie nowotworowej jest średni. Wynik nie jest uzależniony od czynników zawodowych.
Wnioski. 1. Czynnikiem, który nie ma wpływu na poziom wiedzy z zakresu leczenia bólu nowotworowego jest staż pracy. 2. Badania nie wykazały zależności między wykształceniem, posiadanymi kwalifikacjami, a reprezentowanym poziomem wiedzy. 3. Tylko połowa ankietowanych oceniając ból nowotworowy postępuje zgodnie z przyjętymi procedurami opracowanymi przez szpital. 4. Personel uczestniczy w szkoleniach z zakresu leczenia bólu nowotworowego, jednak w znacznej mierze są to szkolenia wewnątrzszpitalne.

Abstract:
Introduction. Cancer is one of the most significant problems of modern medicine. The symptom of almost every stage of this disease is pain, which is defined as unpleasant sensory and emotional sensation associated with real or potential tissue damage and also described in terms of such damage. We encounter this symptom in 66% of cases of terminally ill people l, 55% of people treated oncologically and 39% of convalescents. This is why the knowledge of pain relief should become a priority for people who take part in the process of treatment.
Aim. The aim of the study was to measure the level of nurse’s knowledge in the field of cancer pain therapy.
Material and Methods. The study included 48 nurses working in Clinical Ward of Nephrology, Diabetology and Internal Medicine of the Multi Specialist Hospital in Toruń. 100% of the respondents were women. The study was conducted in February 2018 and it used a diagnostic survey. It was analysed if the level of knowledge depends on professional experience and education. It was checked whether the respondents followed established procedures and if they take part in the pain therapy trainings. The survey method was used and the data was collected using the survey questionnaire constructed for the sake of the research. Statistical analysis was carried out using the R. Spearman rank correlation coefficient and the Mann-Whitney U test.
Results. 39,6% of the respondents showed the ability to define pain, 35,7% of the respondents indicated a numeric scale as the most often used tool available to rate the intensity of the cancer pain. 50% of the nurses surveyed keep the pain cards. 26,4% of the respondents consider the individual selection of doses and medicines as the most important principle in pain treatment . The first level drugs in the analgesic ladder can be recognized by 45,8% of the respondents. The respondents were moderately familiar with gastrointestinal side effects caused by opioid drugs (33,9% indicated constipation). 87,5% of the respondents knew the definition of adjuvant drugs. For 38,5% the most significant feature of breakthrough pain was its paroxysmal nature. Expanding and consolidating the knowledge of treating pain by taking part in trainings and self-education was indicated by 77,1% of the respondents. The level of the nurses’ knowledge in terms of treating pain principles is moderate. The result is not dependent on professional factors.
Conclusion. 1. The factor that does not affect the level of knowledge in the field of pain treatment is work experience. 2. The research did not show the relationship between education, qualifications held and the level of knowledge. 3. Only half of the respondents while describing cancer pain proceed with established procedures developed by the hospital. 4. The staff attends the training of cancer pain treatment, but to a large extent, these are in-hospital trainings.

Słowa kluczowe:
ból nowotworowy, pielęgniarki, wiedza

Keywords:
cancer pain, nurses, knowledge

Pełny tekst:
PDF – 8-29

Bibliografia / Bibliography:
1.Ciałkowska-Rysz A., Dzierżanowski T. Medycyna Paliatywna. Wydawnictwo Termedia, Poznań 2019:67.
2.Leppert W., Wordliczek J. Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na nowotwory z bólem. W: Leppert W., Wordliczek J. (red.) Onkologia w praktyce klinicznej. Wydawnictwo Via Medica 2018;4(1):1-2.
3.Wordliczek J. i wsp. Farmakologia bólu u chorych na nowotwory-zalecenia Polskiego Towarzystwa badania Bólu, Polskiego Towarzystwa medycyny Paliatywnej, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii. 2017;18(3):5.
4.Krajnik M. Zasady oceny bólu u chorego na nowotwór. W: Malec-Milewska M., Krajnik M., Wordliczek J.(red.) Chory na nowotwór kompendium leczenia bólu. Medical Education. 2014;33-43.
5.Rezmerska L., Dulska I. Wiedza pielęgniarek i jej wykorzystanie w terapii bólu pooperacyjnego u pacjentów Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Innowacje w pielęgniarstwie i naukach o zdrowiu. 2017,1(2):7- 1.
6.Knap M., Szyrmer B., Kowalczyk-Soroka B. Poziom wiedzy pielęgniarek z oddziałów zabiegowych na temat terapii bólu pooperacyjnego. Problemy Pielęgniarstwa. 2010;18(2)1:31-132.
7.Wrona B., Janecki M., Fimiarz A. Wiedza pielęgniarek na temat aktualnych wytycznych leczenia bólu w chorobie nowotworowej. Medycyna Paliatywna. 2014;6,(4):14.

 

Drukuj