Zofia Romanowiczowa. Zarys twórczości i recepcji

Zofia Romanowiczowa. Zarys twórczości i recepcji

Zofia Romanowiczowa. The outline of output and critical reception

NATALIA KRÓLIKOWSKA

DOI: http://dx.doi.org/10.21784/ZC.2016.002

ISSN: 1896-4087

Streszczenie:
W artykule koncentruję się na przedstawieniu zarysu twórczości prozatorskiej Zofii Romanowiczowej oraz jej recepcji. Każdej z jedenastu opublikowanych powieści pisarki poświęcam fragment artykułu, uwypuklając ich stylistyczne podobieństwa oraz podkreślając charakterystyczną dla całej twórczości Romanowiczowej tematykę i problematykę. Część poświęcona recepcji ma z kolei stać się punktem wyjścia do rozważań o kanonie literatury polskiej XX wieku.

Abstract:
The author of the article focuses on an overall picture of Zofia Romanowiczowa’s prose works and their critical reception. For each of eleven published novels of the author there was devoted a distinct part of the text, emphasizing at the same time the similarities in style and subjects so characteristic in all of writer’s work. In turn the part devoted to the critical reception is supposed to be the starting point for a reflection about the canon of twentieth century Polish literature.

Słowa kluczowe:

kanon, kobieta, pamięć, historia, eksperyment, recepcja twórczości, literatura emigracyjna

Keywords:

canon, history, memory, woman, gender, experimental literature, emigration literature

Pełny tekst:
PDF 36-90

Bibliografia:

         Wszystkie cytaty z tekstów autorstwa Zofii Romanowiczowej zostały podane w pracy według wydań:

    Baśka i Barbara (powieść), wyd. Libella, Paryż 1956; Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1958 (wydanie II i III); wyd. Libella, Paryż 1985 (wydanie fotooffsetowe).
    Groby Napoleona (powieść), wyd. Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1972.
    Łagodne oko błękitu (powieść), wyd. Libella, Paryż 1968; wyd. PAX, War¬szawa 1987.
    Na wyspie (powieść); wyd. Instytut Literacki, Paryż 1984.
    Próby i zamiary (opowiadania), wyd. Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1965.
    Przejście przez Morze Czerwone (powieść), wyd. Libella, Paryż 1960, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1961.
    Ruchome schody (powieść), Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1995.
    Skrytki (powieść), wyd. Instytut Literacki Paryż 1980.
    Słońce dziesięciu linii (powieść), wyd. Libella, Paryż 1963.
    Sono felice (powieść), wyd. Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1977; wyd. Siedmioróg, Wrocław 1995.
    Szklana kula (powieść), wyd. Libella, Paryż 1964.
    Trybulacje proboszcza P. (powieść), wyd. Algo, Toruń 2001.

 

Pozostałe źródła:

    Araszkiewicz A., Wypowiadam wam moje życie: melancholia Zuzanny Ginczanki, Warszawa 2001.
    Balcerzan E., Przygody człowieka książkowego (ogólne i szczególne), Warszawa 1990.
    Bereś St., Fałdy czasu, „Odra” 1990 nr 1.
    Bereś St., Fałdy czasu, „Odra” 1990 nr 2.
    Bereza H., W hołdzie marzeniom, „Twórczość” 1961, nr 8.
    Bielatowicz J., Słońce dziesięciu linii, „Na antenie”, Monachium 1963, nr 2.
    Bielatowicz J., Zosia i Zofia, „Wiadomości” 1964, nr 45.
    Bielicki M., Dwie książki pisane „stamtąd”, „Żołnierz Wolności” 1958, nr 73.
    Bogusławski A., Mądrze i ładnie, „Dziennik Polski” 1956, nr 157.
    Bolecki W., Czym stała się dziś historia literatury [w:] Wiedza o literaturze i edukacja Księga referatów Zjazdu Polonistów, T. Michałowska, Z. Goliński, Z. Jarosiński (red.), Warszawa 1996.
    Brach-Czaina J., Szczeliny istnienia, Kraków 1999.
    Bujnowski J., Niektóre uwagi o piśmiennictwie Zofii Romanowiczowej, „Pamiętnik Literacki” 1989, z. 14.
    Burzacka I., Macierzyństwo jako temat literacki. O „Baśce i Barbarze” Zofii Romanowiczowej [w:] Modernizm. Zapowiedzi, krystalizacje, kontynuacje,  A. Grzelak, M. Kurkiewicz (red.), Bydgoszcz 2009.
    Carls A. C., Reżyser, filozof, świadek. Estetyka złamania w utworach Zofii Romanowiczowej, „Archiwum Emigracji”, 2001, z.4.
    Czapska M., Do samego dna doznań, „Tydzień Polski” 1961, nr 13.
    Danilewicz-Zielińska M., Szkice o literaturze emigracyjnej, Wrocław 1992.
    Detka J., Zofia Romanowiczowa [w:] Pisarze regionu świętokrzyskiego, J. Pacławski (red.), Kielce 1997.
    Escrapit R., Literatura a społeczeństwo [w:] W kręgu socjologii literatury. Antologia tekstów zagranicznych, wstęp i oprac. A. Mencwel, Warszawa 1977, t. 1.
    Filipiak I., Obszary odmienności: rzecz o Marii Komornickiej, Gdańsk 2006.
    Głowiński M. M., Konstrukcja a recepcja. Wokół „Dziejów grzechu” Żeromskiego [w:] Idem, Gry powieściowe, Warszawa 1973.
    Gralewicz-Wolny I., Skrytki w sercach. O jednej powieści Zofii Romanowiczowej, [w:] Rodzina w czasach przełomów. Literackie diagnozy od XIX do XXI wieku, K. Kralkowska-Gątkowska (red.), Katowice 2011.
    Iwasiów I., Gender dla średnio zaawansowanych. Wykłady szczecińskie, Warszawa 2004.
    Janion M., Czytać jeszcze raz, [w:] tejże, Odnawianie znaczeń, Kraków 1980, s 24.
    Jazówna S., O „Łagodnym oku błękitu” Zofii Romanowiczowej, „Kronika” 1968, nr 49-50.
    Kłosińska K., Ciało, pożądanie, ubranie: o wczesnych powieściach Gabrieli Zapolskiej, Kraków 1999.
    Korzeniewska A., Moc obrazów wobec braku słów. Rola mediów w przedstawieniach Holokaustu, [w:] Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawiania, P. Czapliński, E. Domańska (red.), Poznań 2009, s. 233.
    Kossak J., Wstęp [w:] A. Camus, Eseje, Warszawa 1971.
    Kozarynowa Z., Udział Polaków w literaturach zachodnich [w:] Literatura polska na obczyźnie 1940-1960, T. Terlecki (red.), Londyn 1965.
    Lang B., Przedstawianie zła: etyczna treść a literacka forma [w:] Idem, Nazistowskie ludobójstwo. Akt i idea, Lublin 2006.
    Lejeune P., Pakt autobiograficzny, „Teksty” 1975, nr 5.
    Lisiecka A., Pokolenie „pryszczatych”, Warszawa 1964.
    Łebkowska A., Dotyk – piętno – ciało. O jednej powieści Zofii Romanowiczowej, [w:] Od polityki do poetyki. Prace ofiarowane Stanisławowi Jaworskiemu, C. Za¬lewski (red.), Kraków 2010.
    Maciąg W., Nowości prozy, „Życie Literackie” 1965, nr 9.
    Mamoń B., Strach przed drugim brzegiem, „Tygodnik Powszechny” 1961, nr 31.
    Mazurek D., Kobieta i wojna. O twórczości Zofii Romanowiczowej, [w:] Kobieta w literaturze i kulturze, D. Mazurek (red.), Lublin 2004.
    Moczkodan R., Literackie déjà vu, „Nowe Książki” 2001, nr 9.
    Nowakowska E., Eksperymenty Zofii Romanowiczowej, „Tygodnik Powszechny” 1988, nr 24.
    Nowakowska E., W galerii portretu psychologicznego, „Tygodnik Powszechny” 1985, nr 30.
    Nowakowska E. R., O geście kreacyjnym w twórczości Zofii Romanowiczowej, „Ruch Literacki”, 1989, z. 6.
    Nowakowski T., Przejście przez morze biało-czerwone, „Wiadomości” [Londyn] 1966, nr 26.
    Odojewski W., Czy powieść o ludziach bez narodowości? [w:] „Orzeł Biały” [Londyn] 1981, nr 201.
    Olszewski W., Szklana kula, „Horyzonty” 1965, nr 104.
    Olszewski W., Zofia Romanowiczowa. Łagodne oko błękitu, „Horyzonty” 1968, nr 142.
    Orski M., W pogoni za szczęściem. Zofia Romanowiczowa „Sono felice”, „Przegląd Powszechny” 1997, nr 1.
    Pippett A., Faithless Lucile, „New York Times Book Review” 1962, nr 15.
    Poradecki J., Pisarstwo Wilhelma Macha, Łódź 1984.
    Ritz G., Nić w labiryncie pożądania. Gender i płeć w literaturze polskiej od romantyzmu do postmodernizmu, Warszawa 2002.
    Romiszewski E., Groby Napoleona. Nowa powieść Zofii Romanowiczowej, „Na antenie” [Londyn] 1973, nr 121.
    Sakowski J., Rok 1966. „Próby i zamiary” Romanowiczowej, „Wojna i sezon” Pawlikowskiego [w:] Idem, Dawne i nowe lata, Paryż 1970.
    Starobinski J., Styl autobiografii, „Pamiętnik Literacki” 1979, z. 1.
    Szacki J., O kanonie kultury europejskiej uwagi sceptyczne, „Znak” 1994, nr 7.
    Szaruga L., Kanon jako przestrzeń porozumienia [w:] Kanon i obrzeża, I. Iwasiów, T. Czerska (red.), Kraków 2005.
    Szpociński A., Kanon kulturowy, „Kultura i Społeczeństwo” 1991, nr 2.
    Walas T., Czy jest możliwa inna historia literatury?, Kraków 2003.
    Wańkowicz M. M., List do Zofii Romanowiczowej z 25 I 1974 [w:] A. A. Ziółkowska, Na tropach Wańkowicza, Warszawa 1989, s. 59.
    Wittlin J., Młoda proza emigracyjna, „Wiadomości” 1959, nr 34.
    Wittlin J., Pochwała kobiety piszącej, „Wiadomości” 1961, nr 25.
    Wittlin J., Sono felice..., „Wiadomości” 1975, nr 73.
    Wojtasik K., Dama polskiej literatury, „Tydzień Polski” 1975, nr 215.
    Wyka M., Zapomniana sztuka fabuły, „Pismo” 1983, nr 1/2.
    Zaremba P., Słońce dziesięciu linii, „Orzeł Biały – Syrena” 1963, nr 26.
    Zbyszewski K., Nastrój nie bije ze „Szklanej kuli”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1964, nr 301.
    Zieniewicz A., Odmiany paktów autobiograficznych w literaturze XX wieku [w:] Dwudziestowieczność,  M. Dąbrowski, T. Wójcik (red.), Warszawa 2004.

Drukuj