Seksualność człowieka z niepełnosprawnością intelektualną

Human sexuality with intellectual disability

CZESŁAW GERARD TOBOŁA

Dolnośląska Szkoła Wyższa we Wrocławiu

ISSN: 1896-4087

DOI: http://dx.doi.org/10.21784/ZC.2018.013

Streszczenie:
Seksualność osób niepełnosprawnych, a w szczególności niepełnosprawnych intelektualnie, jest tematem trudnym, kontrowersyjnymi i nie pozbawionym tabu. Przez wiele lat w literaturze naukowej wręcz nie poruszanym. Poglądy środowisk naukowych w tej tematyce są dość mocno podzielone i toczą się gorące spory wokół tej kwestii. Przedstawiane są liczne dowody i argumenty naukowe na istotę zagadnienia. W artykule podjęto temat seksualności osób niepełnosprawnych intelektualnie, scharakteryzowano rozwój seksualności zarówno osób w normie, jak i poza nią. Przybliżono pojęcie „inicjacja seksualna” oraz formy zachowań seksualnych osób niepełnosprawnych intelektualnie. Zawarto także argumenty zwolenników, jak i przeciwników akceptacji życia płciowego osób niepełnosprawnych. Skoncentrowano się również na tożsamości płciowej i seksualnej osób niepełnosprawnych, jak również na partnerskiej i pozapartnerskiej aktywności seksualnej. Poruszono kwestię masturbacji jako najczęstszej formy aktywności seksualnej w tej grupie osób.

Abstract:
The sexuality of people with disabilities and especially intellectual disability is a difficult controversial and taboo subject. For many years in scientific literature net even touched. The scientific community’s views on this subject are quite well divided and there are heated debates about this issue. Numerous scientific evidence and arguments on the essence of the problem are presented. In the paper, the topic of sexuality of people with intellectual disabilities is discussed, the development of sexuality of both normal and postmenopausal people has been characterized. The concept of “sexual initiation” and the forms of sexual behavior of people with intellectual disabilities have been approximated. The arguments of supporters and opponents of accepting the sexual life of disabled people were also included. They also focused on the sexual and sexual identity of people with disabilities as well as partner and off-sex sexual activity. The issue of most common form of sexual activity in this group of people.

Słowa kluczowe:
seksualność, niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia seksualne

Keywords:
sexuality, intellectual disability, sexual dysfunction

Pełny tekst:
PDF – 25-37

Bibliografia:
Izdebski Z., Jaczewski A., Tajemnice inicjacji seksualnej, Warszawa 2007.
Jaczewski A. Problemy seksualne upośledzonych umysłowo, I. Wald (red.), O integracje społeczną młodocianych i upośledzonych umysłowo, Warszawa 1978.
Jaczewski A. Seks osób niepełnosprawnych, J. Rzepka (red.), Zagadnienia prorodzinnej edukacji seksuologicznej i profilaktyki HIV/AIDS, Katowice 1998.
Jankowiak B., Gulczyńska A. Wczesna inicjacja seksualna młodzieży - przyczyny i konsekwencje, „Kultura – Społeczeństwo – Edukacja” 2014, nr 1 (5).
Jodko A., Tabu seksuologii. Wątpliwości, trudne tematy, dylematy w seksuologii i edukacji seksualnej. Wyd. Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”, Warszawa 2008.
Kijak R., Seks i niepełnosprawność. Doświadczenia seksualne osób z niepełnosprawnością intelektualną, Kraków 2010.
Kijak R., W stronę rozumienia seksualności osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną. „Forum Oświatowe” 2011, nr 1 (44).
Kościelska M., Niechciana seksualność. O ludzkich potrzebach osób niepełnosprawnych intelektualnie, Warszawa 2004.
Lew - Starowicz, Z., Seks nietypowy. Warszawa. 1988.
Molicka M., Rozwój psychoseksualny upośledzonych umysłowo w świetle literatury i rozważań własnych. „Szkoła Specjalna” 1994, nr 3.
Obuchowska I., Jaczewski A. Rozwój erotyczny, Warszawa 2002.
Padrak A. Seksualność osób niepełnosprawnych intelektualnie, „Zbliżenia Cywilizacyjne” 2013, t. IX, nr 1.
Parchomiuk M. Seksualność człowieka z niepełnosprawnością intelektualną, Kraków 2016.
Seremet R. Seks, miłość i spełnienie. Jak osiągnąć pełnię intymności i harmonię seksualną. Poznań 2004.
Toboła Cz. G., Seks jako kulturowe tabu. Nauka i Biznes – wyzwania XXI wieku. M. Olkiewicz, H. Tańska, M. Drewniak (red.). Wyd. Naukowe Intellect. Waleńczów 2016.
Toboła Cz. G., Ryzykowne zachowania seksualne młodzieży będące następstwem wczesnej inicjacji seksualnej. Pedagogiczno-psychologiczne uwarunkowania wybranych zachowań ryzykownych. M. Dubis (red), Wyd. Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji, Lublin 2017.
Vanier J. Wychowanie uczuciowe i seksualne, „Światło i Cienie” 2001, nr 2 (32).