ISSN: 1896-4087

DOI: http://dx.doi.org/10.21784/ZC.2018.001

Od redakcji

Cywilizacja zaczyna się, gdy człowiek w dążeniu
do swoich celów może wykorzystać więcej wiedzy, niż sam zdobył,
i gdy przekracza granice swojej ignorancji
korzystając z wiedzy, której sam nie posiada
[Friedrich A. von Hayek]

Friedrich A. von Hayek definiując pojęcie cywilizacji zwrócił uwagę na konieczność wymiany myśli – konieczność wykształcenia w ludziach kompetencji korzystania z wiedzy Innych, ze świadomością własnej niewiedzy. Zadawanie pytań i szukanie odpowiedzi winno stać się początkiem każdego dialogu.
Oddany właśnie w Państwa ręce numer Zbliżeń Cywilizacyjnych jest w dużej mierze zapisem dialogu, jaki miał miejsce w ramach Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. ,,Aktualne problemy samorządu terytorialnego”, która odbyła się w dniu 29 czerwca 2017 roku w gminie Nowa Wieś Wielka. Zorganizowane dzięki gościnności i wsparciu Wójta Gminy Nowa Wieś Wielka pana Wojciecha Oskwarka, przy współudziale Zakładu Administracji PWSZ we Włocławku spotkanie miało na celu wymianę doświadczeń w zakresie najlepszych praktyk wypracowanych przez samorząd terytorialny na przestrzeni 27 lat jego funkcjonowania. Udział w nim wzięli zarówno praktycy - władze i pracownicy jednostek samorządu terytorialnego, jak i przedstawiciele świata nauki, doktoranci i studenci, którzy w swej pracy zawodowej i badawczej koncentrują się na zagadnieniach istotnych dla działania i rozwoju samorządów w Polsce.
Numer otwiera artykuł Aleksandry Picej pt. „Potencjał wykorzystania współpracy międzygminnej w gospodarowaniu odpadami komunalnymi z perspektywy gmin kujawsko-pomorskich i wielkopolskich”. Traktuje on o motywach podejmowania współpracy przez polskie gminy w gospodarce odpadami komunalnymi oraz o korzyściach wynikających z takiego współdziałania. Do swej analizy, uwzględniającej uwarunkowania gospodarki odpadami po tzw. reformie śmieciowej z 2013 roku, autorka wykorzystała wyniki ankiety przeprowadzonej w kujawsko-pomorskich i wielkopolskich urzędach gmin.
Tekst Jadwigi Kopeć zatytułowany ,,Ponaglenie” – nowa instytucja w Kodeksie postępowania administracyjnego służąca przeciwdziałaniu bezczynności organów administracji publicznej i przewlekłości postępowania administracyjnego” poświęcony został ocenie aktualnych regulacji Kodeksu postępowania administracyjnego służących przeciwdziałaniu bezczynności organów i przewlekłości postępowania administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem „ponaglenia” - instrumentu, który został wprowadzony do k.p.a. nowelizacją z dnia 7 kwietnia 2017 r.
Z kolei Sylwia Gontowska i Robert Kwaśniewski w tekście zatytułowanym „Opłata reklamowa jako instrument ochrony krajobrazu - uwagi de lege lata i de lege ferenda” opisali konstrukcję prawną opłaty reklamowej, prezentując ją jako daninę o charakterze fakultatywnym, składającą się na dochód budżetu gminy. Wskazali przy tym na podstawowe problemy praktyczne powstające na etapie stosowania związanych z nią przepisów przez podmioty występujące w stosunkach podatkowoprawnych.
Adam Mudław, autor artykułu pt. „Podatek od nieruchomości – aktualne problemy po ostatnich nowelizacjach ustawy o podatkach i opłatach lokalnych” dokonał analizy nowelizacji art. 3 ust. 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych dotyczącej opodatkowania gruntu oraz części budynku stanowiących nieruchomość wspólną. Przedstawił aktualne i poprzedzające je rozwiązania prawne związane z podstawowymi problemami w stosowaniu znowelizowanego przepisu. Jako szczególny autor wyróżnił problem wynikający z braku przekazania przez wspólnotę mieszkaniową informacji o jej powierzchni.
Treść artykułu pt. „Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego – zarys problemu” autorstwa Elżbiety Jankowskiej koncentruje się wokół sposobów definiowania opisywanej instytucji. Zaprezentowane zostały tu też działania podejmowane dla zapewnienia realizacji określonych celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy. Zaakcentowano przy tym znaczenie, jakie dla skuteczności takiej kontroli ma jakość i sposób wykonywania obowiązków przez pracowników jednostki.
Kolejny tekst zatytułowany „Prace komisji stałych rad miejskich na przykładzie Komisji Oświaty i Spraw Społecznych Rady Miejskiej w Miłomłynie (2014–2016)” stanowi opis działalności organu pomocniczego jednego z samorządów. W oparciu o protokoły z posiedzeń komisji oraz podjęte przez nią uchwały Franciszek Brzozowski dokonał analizy składu, zakresu i sposobu prac oraz innych wewnętrznych spraw, w tym najważniejszych wydarzeń związanych z działalnością członków miłomłyńskiej Komisji Oświaty i Spraw Społecznych.
„Etykieta wizerunkowa w urzędach samorządu terytorialnego” Małgorzaty Maruszewskiej porusza natomiast uniwersalny dla wszystkich urzędów problem wpływu ubioru urzędnika na wizerunek instytucji samorządowej. Zwracając uwagę na wagę zagadnienia autorka przytoczyła regulacje, jakie pracodawca może wprowadzić chcąc wymóc na pracownikach obowiązek noszenia stosownego stroju w codziennej pracy.
Marek Słupczewski, autor kolejnego artykułu zatytułowanego „Fundusz restrukturyzacji Przedsiębiorców - próba oceny działalności i zasadności jego likwidacji” dokonał prezentacji tego instrumentu w powiązaniu z oceną słuszności jego likwidacji po 15 latach funkcjonowania w polskim porządku prawnym. W analizie autora znajdujemy opis głównych cech Funduszu, ewolucji podstawowych uwarunkowań prawnych z uwzględnieniem głosów krytycznych co do jego formy i efektywności funkcjonowania.
Ten numer zbliżeń zamyka artykuł Martyny Wilmanowicz pt. „Europejska Agencja Kosmiczna”. Jak wyjaśnia autorka Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) jest organizacją międzynarodową zrzeszającą obecnie 22 państwa członkowskie, w tym Polskę, która przyczynia się między innymi do wsparcia postępu technologii i usług satelitarnych. W artykule zostały przedstawione najważniejsze zadania, zagadnienia organizacyjno-prawne, informacje na temat dotychczasowej działalności wraz z podstawowymi wiadomościami na temat członków tej organizacji międzynarodowej.
Tematyka bieżącego, skoncentrowanego na instytucjach i narzędziach ważnych dla regulacji funkcjonowania przestrzeni administracyjno-publicznej numeru naszego kwartalnika stanowi więc najdokładniejszą egzemplifikację znaczeń dwóch kluczowych kategorii tytułu naszego periodyku: „zbliżenia” - ku problemom lokalnym, ważnym tu i teraz dla samorządu terytorialnego i w jego przestrzeni oraz „cywilizacja”, której poziom rozwoju mierzony jest w tym kontekście nasyceniem instytucji społecznych. Wraz z Wójtem Gminy Nowa Wieś Wielka, panem Wojciechem Oskwarkiem serdecznie zapraszamy zarówno do lektury tego numeru „Zbliżeń Cywilizacyjnych”, jak i do publikowania na łamach kolejnych numerów naszego kwartalnika.

Redakcja