Idee pracy organicznej i społeczeństwa obywatelskiego w rodzie Kulerskich

  • Kategoria: Uncategorised
  • Odsłony: 715

Idee pracy organicznej i społeczeństwa obywatelskiego w rodzie Kulerskich

The ideas of the organic work and the civil society in the Kulerski family

TERESA ASTRAMOWICZ-LEYK

Instytut Nauk Politycznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

DOI: http://dx.doi.org/10.21784/RH.2016.005

ISSN: 1731-2221

Streszczenie:
Ród Kulerskich wywodzi się spod Grudziądza. Wiktor Kulerski senior był założycielem i wydawcą „Gazety Grudziądzkiej”, posłem polskim do Reichstagu i senatorem w II RP. Jego syn Witold był sekretarzem Stanisława Mikołajczyka na uchodźstwie, radnym II Rady Narodowej RP na emigracji. Obaj byli związani z polskim ruchem ludowym. Wiktor Kulerski junior był członkiem pierwszej „Solidarności”, który przypadkiem uniknął internowania. W podziemiu ukrywał się aż do 1986 r. Był twórcą koncepcji Społeczeństwa Podziemnego, uczestnikiem Okrągłego Stołu, posłem na sejm X kadencji i wice ministrem edukacji w rządzie Tadeusza Mazowieckiego. Opisane w tekście idee pracy organicznej i społeczeństwa obywatelskiego były kontynuowane przez trzy pokolenia rodu.

Summary:
Kulerski family comes from Grudziadz. Viktor Kulerski senior was the founder and publisher of the “Gazeta Grudziądzka”, Polish deputy to the Reichstag and Senator in the Second Republic. His son Witold was a Stanislaw Mikolajczyk secretary in exile, and the councilor for the II National Council of the Republic in exile. Both were associated with the Polish peasant movement. Viktor Kulerski junior was a member of the first “Solidarity”, which accidentally avoided an internment. He was hiding in the basement until 1986. He was the creator of the concept of Underground Society, a member of the Round Table, and a member of Parliament X term, and Vice Minister of the Education in the Tadeusz Mazowiecki government. This text describes the idea of organic work and civil society which were continued by the three generations of the family.

Słowa kluczowe:
Kulerski, ruch ludowy, Solidarność, praca organiczna, społeczeństwo obywatelskie

Keywords:
Kulerski, popular movement, Solidarity, organic work, civil society

Pełny tekst:
PDF -6-22

Bibliografia:
Astramowicz-Leyk T., Wiktor Kulerski (1865-1935). Polityk – wydawca - dziennikarz, Toruń 2006.
Astramowicz-Leyk T., Od idei pracy organicznej do społeczeństwa obywatelskiego. Przekaz międzypokoleniowy na przykładzie rodu Kulerskich, Olsztyn 2013.
Bäcker R., Społeczeństwo obywatelskie a państwo, w: Obywatel, instytucje, władza na przełomie XX i XXI wieku, D. Karnowska, J. Nocoń (red.), Toruń 2012.
Dahrendorf R., Zagrożone społeczeństwo obywatelskie, przygotował i przedmową opatrzył K. Michalski, Kraków 1994.
Groniowski K., Spór o pojęcie „pracy organicznej”. Polemiki ideowe warszawskich pozytywistów, [w:] B. Grochulska, B. Leśnodorski, A. Zahorski (red.) Wiek XIX. Prace ofiarowane Stefanowi Kieniewiczowi w 60 rocznicę urodzin, Warszawa 1967.
Janowski M., Narodziny inteligencji 1750-1831, Warszawa 2008; M. Micińska, Inteligencja na rozdrożach 1864-1918, Warszawa 2008.
Jedlicki J., Jakiej cywilizacji Polacy potrzebują. Studia z dziejów idei i wyobraźni XIX wieku, Warszawa 2002.
Kaczyński A., Z pokolenia nieobecnych. Witold. Z. Kulerski (1911-1997), „Rzeczpospolita” z dn. 22.01.1997, Nr 18.
Kieniewicz S., Problem pracy organicznej (1840 – 1890), [w:] Pamiętnik VIII Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Krakowie, T. 1: Referaty, Warszawa 1958.
Krzemiński T., Polityk dwóch epok Wiktor Kulerski (1865-1935), „Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu”, R. 91, z. 3.
Pietrzyk-Reeves D., Idea społeczeństwa obywatelskiego, Toruń 2012.
Relacja Witolda Zygmunta Kulerskiego udzielona synowi Wiktorowi Kulerskiemu (juniorowi) – w zbiorach autorki.
Skarga B., Lata 1864 – 1895, [w:] Zarys dziejów filozofii polskiej 1815 – 1918, A. Walicki (red.), Warszawa 1986.
Skarga B., Polska myśl filozoficzna w epoce pozytywizmu, w: Filozofia i myśl społeczna w latach 1865-1895, Cz. 1, wyb., oprac., wstępami i przypisami opatrzyły A. Hochfeldowa, B. Skarga, Warszawa 1980.
Słabek H., O społecznej historii Polski 1945-1989, Warszawa 2009.
Wróblewski J., Polskie biblioteki ludowe w zaborze pruskim i na terenie Rzeszy Niemieckiej w latach 1843-1939, Olsztyn 1975.

75.

Drukuj